Aile, Evlilik ve Çift Terapisi
Çiftler, ilişkilerinde çözmesi çok zor olan belli sorunlarla karşılaştıklarında veya duygusal bir problem yaşadıklarında çift terapisine ihtiyaç duyabilir. Çünkü bu problemler bazen kişileri, kendi başlarına çözemeyeceklerini düşündürecek kadar çıkmazda hissettirip karşılıklı olarak yıkıcı davranış örüntülerine mahkum edebiliyor.
Hayatımızdaki sorunlarımızın üstesinden tek başımıza gelemediğimiz zamanlarda başkalarının desteğine ihtiyaç duyabiliyoruz. Hele ki bahsi geçen sorunları romantik partnerimizle yaşıyorsak içinde bulunduğumuz durum bizi aşıp ancak iki kişinin iş birliği yapmasıyla çözülebilecek bir hal alabiliyor.
Ancak iş birliği kurmak, sorundaki payımızı fark etmeyi ve partnerimizle birlikte çalışmayı gerektirdiği için yoğun duygular içindeyken bizi zorlayabiliyor ve soruna çözüm getirme sorumluluğunu birbirimizin üzerine atabiliyoruz. Sen şu alışkanlığını bir bıraksan her şey normale dönecek aslında.
, Her şeyi benden biliyorsun, dön de kendine bak!
gibi cümleler havada uçuşuyorken baştaki sorunu unutup yepyeni iletişim sorunları yaratmaya başlıyor, hatta bazen birbirimize duyduğumuz saygıyı yitirebiliyoruz. Bu sorunlar sarmalında debelenip dururken birbirimizi incitiyor, adeta kim olduğumuzu ve birbirimiz için ne anlama geldiğimizi, ne kadar önemli olduğumuzu unutabiliyoruz.
Aile ve Çift Terapisi Nedir?
Aile ve Çift Terapisi, ilişkilerde olumlu ve kalıcı değişimler yaratmaya yönelik olarak uygulanan tarafların işbirliği ve orta noktada buluşmaya yönelik motivasyonu ile başarısı artan bir psikoterapi biçimidir.
Çift Terapisti Bize Hangi Konularda Yardımcı Olabilir?
- İlişki Sorunları
- Cinsel Sorunlar
- Öfke
- Özgüven Sorunları
- Depresyon
- Yas
Aile ve Çift Terapisinde Ele Alınan Konular
Çiftler arasında yaşanan en büyük sorunlar arasında; güven eksikliği, yakınlıkla ilgili sorunlar, cinsel isteksizlik, iletişim problemleri ve bağlanma korkusu sayılabilir. Çift terapisi, çiftler arasındaki bu ve benzeri sorunların ele alınmasını ve bizzat çiftler tarafından çözüme ulaştırılmasını hedefler. Belli bir sorunun çözümüne odaklanıldığı gibi salt ilişkiye odaklı bir yaklaşım da benimsenebilir.
Çift terapisi yakın ilişkilerimizdeki sorunların sonuçları bu seviyelere ulaşmasın diye var! Bu yazımızda partnerinizle sorunlarınız arap saçına dönmeden çözülebilsin diye çift terapisinin faydalı olabileceği bazı durumlara değiniyoruz.
Güven sorunları
Çiftleri terapiye gitmeye iten durumların başında güven sorunları yaşamak geliyor. İlişkideki güven dengesi, cinsel ya da duygusal temelli bir aldatma ile bozulabileceği gibi maddi ya da farklı konularda sır saklamak ya da yalan söylemek ile de sarsılabiliyor. İlişkide güven sarsıcı bir durum yaşandığında öfke, kırgınlık, ihanet, hüzün gibi birden çok olumsuz duygu aynı anda deneyimlendiği için sakince oturup konuşmak çok zor olabiliyor. Bu aşamada güven dengesini yeniden sağlamak isteyen partnerler, yoğun duygular ile baş etmeye çalışırken bir yandan da kendi aralarında konuşarak işin içinden çıkamaya çalışırlar.
Çift ve aile terapisi tam da bu konuşmalar sırasında, tarafsız bir üçüncü kişinin varlığından dolayı faydalı olabiliyor. Çoğu çiftte bir partner, terapiye kendisini haklı çıkarma isteğiyle başlasa da terapi odasında çok daha uzlaşmacı bir tavır ile yaşantılarını konuşma fırsatı bulabiliyorlar. Güven sorunları yaşandıktan sonra partnerler, bu durumun ilişkilerindeki işlevini anlayıp uzlaşmak için terapi sürecinden geçtiklerinde ilişkilerine daha da güçlenerek devam edebiliyor.
Dışarıdan yapılan müdahaleler
Evliliklerde sık görülen sorunlardan biri, partnerlerin kök ailelerinin yeni çekirdek ailelerine müdahalesi oluyor. Günlük hayatta kayınvalide/kayınpeder-gelin/damat kavgaları şeklinde görülen bu durum, yeni kurulan ailenin düzenini olumsuz etkileyebiliyor.
İki farklı aile yapısının içinde yetişmiş iki farklı bireyin inançları ve değerleri ışığında yeni bir aile düzeni oluşturmaya çalışma süreçleri bazen içinde zorlukları da barındırabiliyor. Bu süreci daha fazla zorlaştıracak şeylerden biri ise dışarıdan, talep edilmeden gelen fikirler ve müdahaleler oluyor. Bu müdahaleler özellikle fikrine değer verilen ve saygı duyulan kişiler tarafından yapıldığında partnerler kendi aileleri için neyin doğru olup olmadığına kendileri karar vermekte zorlanabiliyorlar. Partnerlerden biri ailelerinin sözünü dinlemeyi tercih ederken diğeri kendi kurallarını yaratmaları gerektiğini düşünüyorsa anlaşmazlıklar çıkabiliyor.
Aynı zamanda, partnerlerden biri veya her ikisinin de çoğunlukla kendi kök ailesinin müdahalelerini yanlı olarak benimsemesi başka bir çatışma nedeni olarak görülüyor. Bu durumda partnerlerin bireysel olarak ve çift olarak dış dünya ile kendi aralarına koydukları sınırları yeniden değerlendirmeleri ve ortak bir zeminde buluşmaları gerekiyor. Terapi odasında tarafsız üçüncü bir kişiden yardım almak bunu başarabilmeyi kolaylaştırıyor.
Yakın Bir Aile Üyesinin Rahatsızlığı
Partnerlerden birinin fiziksel ya da mental rahatsızlığı diğer partneri de duygusal, fiziksel ya da maddi açıdan etkileyebiliyor. Örneğin, söz konusu bir yeme bozukluğu ya da bağımlılık olduğunda rahatsızlığa sahip kişi, partnerinin durumun düzelmesi için yaptığı baskıdan ya da bulduğu çözüm önerilerinden bunalıp baştaki rahatsızlığından daha farklı zorluklar yaşayabiliyor. Rahatsızlığa şahit olan partner ise destek olma çabalarının takdir edilmediğini düşünerek zorlanabiliyor.
Bunun yanı sıra, sevdiği kişinin deneyimlediği zorluklara şahit olan partnerin yardımcı olma çabaları da ayrı bir soruna dönüşebiliyor. Özellikle fiziksel bir rahatsızlık söz konusu olduğunda kişinin rahatsızlığı olan aile üyesiyle yoğun bir şekilde ilgilenmesi, tükenmiş hissetmesine yol açabiliyor. Bazı durumlarda emek veren kişi, partnerinden beklediği duygusal ve fiziksel desteği alamadığında hayal kırıklığına uğrayabiliyor. Her halükarda bir aile üyesinin rahatsızlığı, diğer aile üyelerinin stres seviyesini de ciddi anlamda artırdığı için böyle durumlarda çift terapisine başvurmak ailenin içinde bulunduğu süreci daha az sancılı geçirmesine yardımcı oluyor.
İşlerin Paylaşımı
Aynı evde yaşayan çiftlerin en sık yaşadıkları sorunlardan birisi de ev işlerinin paylaşımı oluyor. Yemek yapmak, bulaşık yıkamak ya da temizlik yapmak küçük gündelik işler gibi gözükse de iş bölümü ilişkilerde büyük anlaşmazlıklara, kırgınlıklara ve öfkelenmeye yol açabiliyor. Çok büyük bir sorun gibi görünmese de zaman içinde bu olumsuz duyguların artması sonucu tartışmalar da sıklaşabiliyor. Özellikle ebeveynliğe geçiş döneminde çiftin üzerine yüklenen yeni sorumluluklar ile partnerler adaletli bir iş paylaşımı yapmakta eskisinden daha fazla zorlanabiliyor. Bu zorlanma sonucu partnerler arasındaki güven, yakınlık, sıcaklık ve ilgi azalabiliyor. Çift terapisi sayesinde partnerler iş bölümü konusunda daha kolay bir şekilde uzlaşabiliyorlar.
Partnerlerin Birbirine Olan Tahammülünün Azalması
Romantik ilişkiler her zaman stabil bir şekilde seyretmiyor. Bazen işlerimizin getirdiği stres bazen de bambaşka ailevi konular birbirimizle kurduğumuz iletişimi olumsuz etkiliyor. Tartışmalar hangi konudan başlarsa başlasın hiç istemediğimiz bir noktaya ulaşabiliyor ya da sonu gelmeyen bir tartışma dizisine dönüşebiliyor. Bu noktadan sonra partnerlerin söyledikleri en ufak şey ya da sergiledikleri en ufak davranış birbirleri için dayanılmaz şeyler haline gelerek aralarındaki sıcaklığın azalmasına sebep olabiliyor. Ancak terapi sürecinde sık sık tartışmaya ve bu tartışmaların son bulmamasına yol açan döngüler keşfedilerek çiftin çabası ve terapistin desteğiyle durum içinden çıkılması daha kolay bir hale getirilebiliyor.
Çift Terapisi Nasıl Yapılır?
Çift terapisinde ilk seanslarda genellikle, ilişkinin öyküsü, partnerlerin aile yaşantısı, değerler ve kültürel unsurlar belirlenir. Çift terapisinde; problemleri tanımlama, ilişkinin dinamiği ve örüntülerini çözme, ilişkinin iyileştirilmesi adına gerekli becerilerin edinilmesi ve gerekli durumlarda bunlarla ilgili ödevler yapma gibi bazı adımlardan söz edilebilir. Çift terapisine genellikle çift birlikte katılsa da tek kişinin ilişki problemlerini çözmek için terapiye dahil olduğu durumlar da olabilir.
Çift terapisti, son derece objektif bir tutuma sahiptir. Bu sayede adil ve açık bir şekilde partnerlerin sorunlarının çözülmesi için uygun bir ortam sağlanmış olur. Genellikle karşılıklı suçlamalarla baş etme, iletişim becerileri, çatışmaların çözülmesine odaklanılır. Çift terapisti, gereken durumlarda kriz çözümüne yönelik bir müdahalede bulunabilir.
Online Çift Terapisi
Son dönemlerde çokça yaygınlaşan online terapi çift terapisinde de uygulanmaktadır. Çiftlerin aynı ya da farklı cihazlardan sanal terapi ortamına katılmasıyla online çift terapisi uygulanabilir. Yapılan birçok çalışma online terapinin yüz yüze terapi kadar etkili olduğunu göstermektedir.
Duygu Odaklı Çift Terapisi
Çift Terapisinde duyguları odağa alan bu yaklaşım çiftlerin kendi başlarına çözemedikler sorunların olumsuz duygu döngülerinde takılıp kalmalarından kaynaklandığını temel alır. Duygu odaklı çift terapisti bu olumsuz duygu kısır döngülerine odaklanarak ilişkideki sorunları çözüme kavuşturur. Bu olumsuz duygulara öfke, korku, nefret, hayal kırıklığı, çaresizlik, tahammülsüzlük gibi örnekler verilebilir. Duygu odaklı çift terapisinde bu duygular yok sayılmaz aksine terapinin kalbinde yer alır.
Çift terapisiyle birlikte partnerinizi daha iyi anlayabilir; aynı zamanda kendi davranışlarınızın kaynaklarını keşfedebilirsiniz. Çift terapisi sayesinde, partnerinizin bambaşka yaşantılardan geldiğine ilişkin bir bakış açısı geliştirerek ona karşı anlayışınızı arttırabilirsiniz. Bu yönüyle terapi ilişkideki sorunları çözmekle kalmayıp ilişkiye dair tatmin duygunuzu arttırır.
İçerik
Kaynakça
- Bonior, A. (2017, Sept 19). Should You Go to Couples Therapy? Psychology Today. Retrieved from https://www.psychologytoday.com/us/blog/friendship-20/201709/should-you-go-couples-therapy
- Snyder, D. K., Baucom, D. H., & Gordon, K. C. (2007). Getting past the affair: A program to help you cope, heal, and move on–Together or apart. Guilford Press.