Hemen her çocuğun bildiği kahramanlardır Robin Hood, Çizmeli Kedi, Hansel ve Gretel, Sherlock Holmes… Çocukların kendi değerleriyle ilgili kitap okuması gerekir. Robin Hood, ormanda yaşayan kibar bir soyguncu, Çizmeli Kedi, çizme karşılığında sevimliliğini kullanarak yalanla işlerini halleden bir karakterdir.
“Biri çıkıp çocuklarınıza yıllardan beri verdiğiniz vitaminlerin aslında onları zehirlediğini söylese, ne yapardınız? Ürkerdiniz değil mi? İşte ben de, kendimizi bildik bileli okuduğumuz, çocuklarımıza anlattığımız, çizgi filmlerini izlettiğimiz birçok klâsik masal ve romanlardaki kişiliği bozan mesajları görünce ürktüm.” Çocuk kitaplarının, sosyal, ahlakî ve bireysel değerlerle donatılması gerekmektedir. Masal kahramanlarının, zararlı alışkanlıklara karşı çocuğa örnek olması gerekir.
Anne-babalar; Ali Baba ve Kırk Haramiler, Alaaddin’in Sihirli Lâmbası, Çizmeli Kedi, Bremen Mızıkacıları, Kül Kedisi, Uyuyan Güzel, Pamuk Prenses, Altın Elma Ağacı, Fareli Köyün Kavalcısı, Karga ile Tilki, Robin Hood, Sherlock Holmes gibi masallarla büyütür çocuğunu. Bu masalların çocuklara kötü alışkanlıkları doğru gibi sunuyor.
Birkaç masaldaki yanlış rol modellere bakıldığında “Mesela Ali Baba ve Kırk Haramiler. Ali Baba rastlantıyla, Kırk Haramilerin sihirli sözcüklerini duyar. ‘Açıl susam, açıl!’ deyip haramilerin mağarasına girer. Hırsızların hazinesini azar azar çalıp kullanmaya başlar. Haramiler bunu fark eder ve Ali Baba’nın peşine düşer. Ailenin evlatlığı Meryem, önce kırk haramiyi üzerlerine kızgın yağ dökerek öldürür. Ardından da öç almaya gelen haramilerin reisini… Ali Baba, Meryem’i oğluyla evlendirir. Sonra da ömürlerinin sonuna dek zengin – mesut yaşarlar. Burada verilen mesaj şudur: Eğer soyabileceğiniz zengin bir hırsız bulabilirseniz, hiç durmayın, soyun! Hatta peşinize düşecek olurlarsa, onları öldürmenizde bile sakınca yoktur. Hem çizgi film hem de sinema filmi olarak birçok defa televizyonlarda yayınlanan Alaaddin’in Sihirli Lâmbası’nda ise sihirbazın biri, gizemli mağaradaki sihirli lâmbasını almak için Alaaddin’i kandırır. Çocuk son anda adamın kötü amacını fark eder. Kötü kalpli sihirbaza ait sihirli lâmbanın, sihirli yüzüğün ve hazinenin sahibi olur. Sultanın kızıyla evlenir. Sihirbazı öldürüp mesut bahtiyar bir ömür yaşar. Mesaj aynıdır: Soyabileceğiniz zengin hırsızları soyun, peşinize düşüp size zarar vermeye kalkarsa öldürün.
ÇOCUK, HİKÂYEDE KENDİ MANEVİ DEĞERLERİNİ BULMALI
Bir çocuk kitabı hangi yaş kuşağı için yazılmışsa; o çağın psikolojik ve zihinsel gelişimine uygun özellikler taşımalı, o yaşa uygun bir dil kullanılmalı. Çocuk elindeki kitabı yaşarcasına okurken kendini; yurdunda, kentinde, insanların içinde bulabilmeli, kendi zenginliklerini görebilmeli, sorunlarını görüp bunlarla yüzleşebilmeli. Çocuk kitapları sosyal, ahlakî ve bireysel değerlerle, davranış kalıplarıyla donatılmalı. Çocuklarımız daima iyinin, doğrunun, haklının, zayıfın yanında olmalı; kötünün ve haksızın karşısında durmalı. Maddî, manevî tüm kültürel değerlerimizin bilincinde olmalı, onları koruyup kollamalı, bunları gelecek kuşaklara aktarmanın sorumluluğunu taşımalı. Sağlıklı bir beden ve zihin gelişimi için spora yönelmeli; zararlı alışkanlıklardan uzak durmalı.
Okan Bal
Uzman Psikolojik Danışman ve Aile Terapisti
Sorunlarınızın Daha Sağlıklı Çözümü İçin
“Online Terapi” Randevusu Alabilirsiniz.