Ebeveynlerin çocuk üzerindeki bilişsel ve zihinsel etkileri büyüktür. Karakter, mizaç ve kişiliğin oluşmasında çevresel etmenlerin etkileri olsa da temel eğitim ve oluşum ailede başlıyor. Gelişimdeki doğru iletişim, tutarlı davranış, özsaygı bilişsel ve duygusal etkenler rol oynamaktadır.
Anne baba tutumu nedir? Çocuk üzerindeki etkileri nedir?
Kişiliğin temeli ilk ayda aile içinde oluşmaya başlar. Gözlem taklit ve model alma yoluyla süreğenlik yaratarak karakteri oluşturur. Mizaç daha çok kalıtımla gelse de ahlaki boyutlu karakter ise anne baba tutumları ile şekillenir. Çocuğum hep böyleydi benim katacağım ne olabilirdi? Dediğinizi duyar gibiyiz evet bir takım özelliğin kalıtımla oluştuğu bilinen bir gerçek ancak anne ve baba olarak aşırılıklara engel olmak var olan kötü dediğimiz davranışlar bile sizlerin tutumlarınızla törpülenebilir.
Baskıcı Anne Baba Tutumu: En çok özsaygıyı zedeleyen bir tutumdur. Baskıcı kuralcı ben merkezli fikirlere değer vermeyen ve aşırı eleştirel yaklaşım söz konusudur.Çocuğa verilen ceza suça göre orantısızdır.Dövme küfür etme bağırma belirgin ceza yöntemleridir.Bu tutumda yetiştirilen çocuk ya içe kapanır ya da sağlayamadığı iletişimi çevrede aramaya başlar. Aşağılık duygusu ya da isyankârlık belirgin görülür.
İlgisiz Anne Baba Tutumu: Çocuğun maddi ve manevi ihtiyaçlarını karşılamayan anne babadır. Disiplin yok denecek kadar azdır. Çocuk kendi başına bırakıldığı için yönlendirme eksikliği hissederler boşluğa düşme sık görülür. Bu başıboşluk ilerde suç işleme oranını arttırıcı bir etkendir.
Aşırı Koruyucu Anne Baba Tutumu: Çocuğuna büyük bir sevgiyle bağlanmış görünmesine rağmen aşırı kontrol anne ve babayı çocuğun her istediğini yapma davranışına iter. Her istediği yapılmış hayır denmeyen çocuk bağımlı bir kişilik geliştirerek bağımsız hareket etmez daima onay isteme davranışları geliştirir. Ayrıca her ihtiyacı anne ve baba tarafından yerine getirildiğinden özgüven problemine sıkça rastlanır.
Demokratik Anne Baba Tutumu: Eşitlikçi, çocuğun birey olduğunun bilincinin aşılandığı, benlik algısı gelişmesine yardımcı anne ve babayı temsil eder. Her şeyi hoşgörülü karşılayan değil belli kuralları olan ancak katı bir tutumla kurallara uyma zorunluluğunu getirmeyen bir yaklaşım söz konusudur. Sağlıklı ve dengeli bir kişilik gelişimi ancak demokratik tutumla mümkündür.